A. Taşınmaz mülkiyetinin konusu
İkinci Bölüm 1
Taşınmaz Mülkiyeti
Birinci Ayırım 2
Taşınmaz
Mülkiyetinin Konusu,
Kazanılması ve Kaybı
A. Taşınmaz mülkiyetinin konusu
Madde 704 - Taşınmaz mülkiyetinin konusu şunlardır:
1. Arazi,
2. Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,
3. Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
A GAYRİMENKUL MÜLKİYETİNİN MEVZUU
Madde 632
Gayrimenkul mülkiyetinin mevzuu, yerinde sabit olan şeylerdir. Bu kanuna göre aşağıdaki şeyler gayrimenkuldür:
1- Arazi.
2- Tapu sicilinde müstakil ve daimi olmak üzere ayrıca kaydedilen haklar.
3- Madenler.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 632 nci maddesini karşılamaktadır.
Madde kenar başlığıyla birlikte arılaştırılmak suretiyle yeniden kaleme alınmıştır. (2) numaralı bendine, bağımsız ve sürekli hakların taşınmaz sayılabilmesi için, tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilmiş olma unsuru eklenmiştir. Maddenin (3) numaralı bendine 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ile getirilen yeni bir taşınmaz konusu olan “Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler” de burada taşınmaz mülkiyetinin konusunu oluşturan varlıklar arasına alınmıştır. Yürürlükteki maddenin (3) numaralı bendinde yer alan “Madenler”, ayrı bir kanunla özel bir rejime tâbi tutulmuş olduğundan maddeden çıkarılmıştır.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
Neunzehnter Titel: Das Grundeigentum
Erster Abschnitt: Gegenstand, Erwerb und Verlust des Grundeigentums
A. Gegenstand
Art. 655
1 Gegenstand des Grundeigentums sind die Grundstücke.
2 Grundstücke im Sinne dieses Gesetzes sind:
1. die Liegenschaften;
2. die in das Grundbuch aufgenommenen selbständigen und dauernden Rechte;
3. die Bergwerke;
4. die Miteigentumsanteile an Grundstücken.
2-) CCS:
Titre dix-neuvième: De la propriété foncière
Chapitre premier: De l’objet, de l’acquisition et de la perte de la propriété foncière
A. Objet de la propriété foncière
Art. 655
1 La propriété foncière a pour objet les immeubles.
2 Sont immeubles dans le sens de la présente loi:
1. Les biens-fonds;
2. Les droits distincts et permanents, immatriculés au registre foncier;
3. Les mines;
4. Les parts de copropriété d’un immeuble.
Not: 11.12.2009 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2012 itibariyle, İsviçre Medenî Kanunu’nun 655. maddesinin kenar başlığı değiştirilmiş ve hükme 3. bir fıkra eklenmiştir. Kaynak hükmün kenar başlığı Almanca metinde “A. Konusu” (Fransızca metinde “A. Taşınmaz mülkiyetinin konusu”) şeklinde iken yapılan değişiklikle Almanca metinde “A. Konusu, I. Taşınmazlar” (Fransızca metinde “A. Konusu, I. Taşınmaz”) halini almıştır. Bunun nedeni kaynak kanuna 655a maddesinin eklenmesi ve onun kenar başlığının da gerek Almanca gerek Fransızca metinde “Bağlı mülkiyet” olmasıdır.
İsviçre Medenî Kanunu’nun 655. maddesine eklenen 3. fıkra ile sürekli ve bağımsız nitelikteki irtifak haklarının tapu kütüğünde ayrı bir sayfaya kaydı için aranan şartlar belirlenmiştir. Buna göre bir taşınmaz üzerindeki irtifak hakkının sürekli ve bağımsız bir hak olarak tapu sicilinde ayrı bir sayfaya kaydı için irtifak hakkının hakim taşınmaz ya da münhasıran belirli bir şahıs lehine kurulmamış olması ve süresiz ya da asgari 30 yıl süreyle kurulmuş olması şarttır.
İsviçre Medenî Kanunu’na eklenen 655a maddesine göre bir taşınmazın mülkiyeti, bir diğer (asıl) taşınmazın mülkiyetine bağlanabilir ve asıl taşınmaza malik olan kişi bağlı taşınmazın da maliki olur. Bağlı taşınmaz, ana taşınmazın hukuki kaderini paylaşır ve onun ana taşınmazdan ayrı olarak devredilmesi, rehnedilmesi veya başka bir sınırlı ayni hakla yükümlü hale getirilmesi mümkün değildir. Bağlama olgusu sürekli bir amaçla gerçekleştiriliyorsa müşterek maliklerin kanundan doğan önalım hakkı kullanılamaz ve taksim talep edilemez.
IV-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Şakir Berki; Toprak Hukuku, Ankara, 1967.
Halil Cin; Mirî Arazi ve Bu Arazinin Mülk Haline Dönüşümü, Ankara, 1969.
Halil Cin; Eski ve Yeni Türk Hukukunda Mer’a, Yaylak ve Kışlaklar, Ankara, 1975.
Eyüp İpek; Kadastro Kanunu’na Göre Mülkiyet Hakkının Tespitine İlişkin Esaslar, Ankara, 2009.
Fikret Eren, Veysel Başpınar; Toprak Hukuku, Ankara, 2017.
1 İkinci Bölüm Türk Kanunu Medenîsi’nde “On Dokuzuncu Bap / Gayri menkul Mülkiyeti” şeklinde idi.
2 Birinci Ayırım Türk Kanunu Medenîsi’nde “Birinci Fasıl / Gayri menkul Mülkiyetinin Mevzuu, İktisabı, İzaası” şeklinde idi.